22 Haziran 2012 Cuma

İnternette etkin pazarlama yöntemleri


1. Doğru bir web sitesi

        İçerisinde temel ve güncel bilgileri barındıran, hızlı, kolay kullanılabilen bir internet siteniz olmalıdır. Hemen hemen tüm firmaların internet sitesi var. Fakat çoğu eksik ve yanlış. Doğru bir web sitesi için detaylı bilgi isterseniz şu makaleme göz atabilirsiniz ;
http://umutsenoglu.blogspot.com/2012/02/sirket-web-siteleri-hakkinda-pratik.html

        Not : Etkin internet kullanımında, kendi web sitenizden tek başına hiç bir şey elde edemezsiniz. Diğer çalışmaların içinde bir anlam ifade eder. Yani sosyal medya entegrasyonunuz zayıfsa sitenizi dünyanın en iyi tasarımcılarına yaptırsanız bile hiç bir sonuç çıkmaz.

        Tüyo: Sitenizde üyelik mekanizmanız varsa Facebook , Twitter , Google Plus vb. sosyal bağlantılarla da üye olunabilmelidir.

2. Sosyal Medya

        Son yıllarda bir sosyal medya pazarlamasıdır almış gidiyor. Nedir bu ? Bir moda mı, gereklilik mi? Sonucu, yani satışlarımızı etkiler mi ? Neler yapmalıyız ? Pahalı mı?
2. Sosyal Medya

        Nedir ?

            İnternetin icadından önce de bir sosyal medya vardı, ağızdan ağıza diye tarif edebileceğimiz bir medya. Fakat bu medyanın en büyük eksiği ölçülememesi idi. Örneğin bir ajans gelip de size şunu teklif edemezdi. "Ben halk arasında ağızdan ağıza konuşulmanı sağlayacağım. Kahvehanelere, kabul günlerinde, gençlerin takıldığı mekanlara görevliler yollayacağım. " 


Teklif edemezdi çünkü ; 

  •  Sonucu ölçülemeyeceği için fayda/maliyet hesabını yapamazdık
  •  Her ortama görevli insanlar yollamak çok pahalı bir yöntem           


            Yazılı ve görsel medya ise aktifti. Ölçülebiliyordu. Direk reklam vererek veya başka çalışmalar yürüterek markanızı, ürün ve hizmetlerinizi tanıtabiliyordunuz, kendinizi hedef kitlenize ifade edebiliyordunuz.

            Daha sonra internet çağı başladı ve internet medyası denilen süreci son 15 yıldır yaşıyoruz. Bir web sitesi ile dünyanın her yerinden ulaşılabilir olmak bir mucizeydi.
         
            Şu an sosyal medya çağındayız. Başta bahsettiğim ağızdan ağıza pazarlamanın aynısı. Ama artık ölçülebiliyor. Firmaları ilgilendiren başlıca sosyal medya mecraları şunlar:  Facebook, Twitter, Youtube, Bloglar, Kendi siteniz, Sektörel ağlar.

            Not : Bir de sosyal medya kapsamına giren ama pazarlama için uygun olmayan mecralar vardır. Örneğin www.eksisozluk.com . Karakteri gereği manipulasyona müsait değildir.
     
            Bu bir zorunluluk ve fırsat. 
            Bir markanız varsa, sosyal medyada var olmadan yükselmeniz oldukça zor.
            Bu yeni durum yükselmek için yeni fırsatlar sunuyor. Köklü firmalar ile yeni firmalar arasında bir eşitlik var.
            Bu fırsatların başlıca sebepleri şunlar ;

    •   Sosyal medya çok yeni bir kavram. Doğru teorinin ve uygulamanın ne olduğu tam olarak bilinmiyor. 
    •   Sosyal medya, sunduğu erişim olanakları gözönüne alındığında çok ucuz. Facebook, Twitter vb. sitelerde hesap açmak zaten bedava.
    •   Çeşitlilik çok fazla. Yaratıcı çalışmalar yürüterek düşük bütçelerle sonuç alma imkanı mevcut.


            Profesyonel stratejiler  
            İşin strateji kısmı aslında klasik medya stratejileri ile aynı. Konunun sosyal medya olması temel pazarlama ilkelerini değiştirm2. Sosyal Medyaiyor.

            Genel bir marka stratejiniz olmalı. Şunlara cevap vermelisiniz. Bilinirliği mi artırmak istiyorsunuz ? Pazar payınızı mı artırmak istiyorsunuz ? Marka algısını mı değiştirmek istiyorsunuz ? Çizginizi bildirmek mi istiyorsunuz ? Yeni ürünlerinizden haberdar etmek mi istiyorsunuz ? Hedef kitlenizi değiştirmek veya genişletmek mi istiyorsunuz?
         
            Buna gelecek cevaplara ve ayıracağınız bütçeye göre stratejiniz belirlenip detaylandırılmalı.

            Sosyal medya çalışması altında neler yapılır ?
            Edebiyatı bir kenara bırakalım ;
            Facebook page oluşturulur. Üye sayısını artırmak için yaratıcı stratejiler bulunur ve uygulanır. Burada amacınıza uygun olarak sürekliliği bozmayacak kadar sık, üyeyi bunaltmayacak kadar seyrek bir dengede paylaşımlar yapılır.
            Twitter'da düzenli tweetler atılır. Kullanıcı sayısını artırmaya yönelik çalışmalar yapılır. En bilinen metod sizin başkalarını takip etmenizdir.
            Kendi sitenizde mutlaka facebook ve twitter sayfanıza link verilmelidir. Sayfa dizaynında kullanıcıyı sosyalliğe teşvik edecek şekilde görünür yerlerde olmalıdır.

        Sosyal medya büyük bir çerçevedir. Kısmen kendiniz yapıp kısmen ajanslara da yaptırabilirsiniz. Türkiye'de başarılı sosyal medya yönetimleri içinde her iki türlü yürütenler de mevcuttur.

3. İçerik

        Sosyal medya ve internet medyasında aktif olmanız için içerik üretmelisiniz. Sosyal medya çalışmalarında ihmal edilen en büyük konu budur. İçerik yoksa neyi paylaşacaksınız. Facebook ve Twitter'da milyon takipçiniz olsa bile içerik eksikse bir sonuç alamazsınız.
        İçerik nedir ?
        Resimler, makaleler, haberler, inceleme yazıları, magazinel geyik muhabbetleri, popüler moda yazıları, kısa mesajlar (tweet).

        İçerik nasıl oluşturulur ?
            1. Ürün resimlerini olabildiğince profesyonel şekilde mutlaka çekin ve sosyal medyada kullanın.
            2. Şirket içindeki toplantı kararları gibi şeyleri bile sosyal medya içeriği olarak kullanabilirsiniz. Çünkü sosyal medya samimiyet ve şeffaflık bekler.
            3. Yabancı yazıları Türkçe'ye çevirin. Dikkat : Çevirmeden orjinalini kullanırsanız veya otomatik çevirici programlara çevirtirseniz bu avantaj değil dezavantaj sağlar. Çünkü arama motorları (google) bir içeriğin kopya olup olmadığını anlama yeteneğine sahiptir. Puanınızı düşürürler.
            4. Şirketiniz için tanıtım videoları çektirebilirsiniz. Bütçeniz az ise kendiniz amatör videolar çekebilirsiniz.

4. Bloglar

        Blog bir çeşit günlüktür. Bir amaca yönelik kullanıldığında internette bilinirliğinizi artırır. Kurumsal blog açabilirsiniz. Veya çalışanlarınız ayrı ayrı şahsi bloglar yapabilirler.

        Blogların popülerliğini anlamak için dünyada pek çok bloggerın bazı gazetelerden daha çok takipçisi olduğunu bilmenizde fayda var.

        Blogları bağımsız blog sitelerinde açabilirsiniz. En bilineni www.blogger.com ve www.tumblr.com . Benim kişisel bloğum Blogger'da. Bkz: http://umutsenoglu.blogspot.com

        Blogları web sitenizin içinde bir bölüm olarak da kullanabilirsiniz. Örneğin : http://blog.markafoni.com

        Piyasada iyi takipçileri olan bloggerlar size kendi bloglarında yer verebilirler.

        Ayrıca para karşılığı blog yazan yazarlar da bulunmaktadır. Satın alıp kendi bloğunuzda yayınlayabilirsiniz.

5. SEO

        Search Engine Optimisation : Arama motoru iyileştirmesi.
        Arama motorlarında üst sırada çıkmak için yapılan çalışmalardır. Google'a para karşılığı reklam vermek değildir. Organik sonuçlarda çıkmaktır.

        Organik nedir ?
            Arama motorunun objektif olarak puanladığı sıralamadır. Mesela; "Oto teyp" yazınca hangi siteler hangi sıra ile gelecek.

        SEO çalışması nasıl yapılır ?


            Bu çok uzun bir konudur. Detaylı bilgi edinmek isterseniz web de okuyabilirsiniz. Özet olarak şunları bilmenizde fayda var ;

  •   Kara şapkalı SEO'luk denilen hileli metodları asla denemeyin. 
  •   SEO'luk olanı ortaya çıkarmak için yapılır. Yapılması şarttır. Ana konu yine içeriktir. SEO'dan mucize beklemeyin.

        Benim görüşüme göre SEO işi kesinlikle siteyi yapanlara verilmelidir. Web tasarımının A firmasına SEO yönetiminin B firmasına yaptırılması zorluklar doğurmaktadır.

6. SEM

        Search Engine Marketing : Arama Motoru Pazarlaması

        Aslında arama motorlarına reklam vermek ve yönetmektir. Derin ve önemli bir konu. Detaylı bilgi için internette arama yapın. Ben bir kaç paragraf anahtar bilgi ile yetineceğim.

İnternette temel olarak 2 çeşit reklam verebilirsiniz.

        1. Arama motorunun yanında çıkan reklamlar. Örneğin Google'da bir kelime arayın: "Elbise"   Sonuçların içinde en üstteki 2-3 satır ve sağ sütundaki bağlantılar reklamdır. Google adwords en yaygın kullanılan SEM aracıdır. Dolayısıyla Google arama sayfası da en yaygın SEM mecrasıdır.

        2. Site içi reklamlar. 

            2.1 Direk site ile anlaşarak verilen reklamlar
                Örneğin www.mesiad.org.tr sitesinde reklamınız çıksın istiyorsanız site yönetimine telefon açıp konuşabilirsiniz.

            2.2 İnternet reklam ağları ile anlaşarak verilen reklamlar
                En büyük reklam ağı Google'dır. O kadar ki herkes Google'ın nereden para kazandığını merak eder. Ana gelir kalemi budur. Sitesine reklam almak isteyenler Google ile dijital bir sözleşme yapar. Reklam vermek isteyenler de Google adsense programı ile bütçesini ve anahtar kelimelerini (ve yüzlerce detay parametreyi) belirler. Google sizin reklamınızı en uygun mecrada en uygun fiyata yayınlamaya çalışır.
                Google haricinde de bir çok irili ufaklı reklam ağları mevcuttur.

        Reklamlar nasıl ücretlendirilir ?


            Bir çok farklı fiyat mekanizması var. Biz en yaygın olan ikisini bilelim yeter.
       
            1. Click başı fiyatlama. Sitenize gönderilen her bir ziyaretçi için bir fiyat ödersiniz. Bu fiyat o kullanıcının aradğı kelime ile ilgili değişkendir. Fiyat talebe göre otomatik artar. Örneğin "altın çilek" popülerken click başı fiyatlar 15 TL'ye kadar çıkmıştır. Şu anda 0,15 civarındadır.

            2. Sabit fiyat. Bir sitede reklamınızın çıkması karşılığında belli bir süre için bir sabit ücret ödersiniz.
                 
        SEM yönetimini profesyonel ellere bırakmanızı tavsiye ederim. Kötü bir SEM yönetimi ve iyi bir SEM yönetimi arasında çok büyük fark vardır. Kendimden bir örnek vereyim. SEM uzmanıyım. Sitelerimin SEM işini kendim yapıyorum. www.showroom34.com platformumun adwords reklamlarını ilk ayarladığımda pek fazla vaktim yoktu. Bir kaç gün uğraştım. Kelimeleri, dilleri, bütçemi vb. belirledim ve reklam kampanyamı başlattım. Bir süre böyle gittikten sonra vaktimi ayarlayıp daha yakından ilgilenmeye fırsat buldum. Şunlar değişti : "toptan elbise" anahtar kelimesi için ortalama click başı 0,80 TL ödüyordum. Detay çalışmalarımı yaptığımda bu kelimeyi 0,35'e indirdim. Sonuç olarak aynı bütçe ile 3 kat daha fazla click almaya başladım. Benim bütçem günlük 100 TL. Bununla 400 click alabiliyorum.
         


7. Özel Alışveriş Kulüpleri

        Markafoni, Trendyol vb. alışveriş sitelerinde yer almak size direk ticaretin yanında bilinirlik sağlar. Ayrıca digital kültüre ve e-ticarete adapte olmanız için güzel organizasyonlardır.

8. Sektör veritabanları ve iş ağları

        Fiziksel hayatta nasıl ki derneklere üye oluyoruz fuarlara katılıyoruz. İnternet'te bu işin karşılığı sektörel veritabanları ve ağlar. Ücretli veya ücretsiz bir çok mecra mevcut. Benim tavsiyelerim şu mecralar

  •         www.linkedin.com : Sosyal iş ağıdır. Daha çok insan kaynaklarına odaklanmıştır. Fakat üye olmakta fayda var. Ücretli ve ücretsiz üyelik seçenekleri mevcut. Benim tavsiyem ücretli üye olun. Sağladığı faydanın yanında ücretleri oldukça düşüktür. 
  •         www.showroom34.com : Hazır giyim firmaları için sosyal B2B platformdur. Üyelik ücretlidir. Size kendi sayfanızı ve showroomunuzu yaratmanız için bir alan verir. İstediğiniz kadar dilde kendinizi ifade edebilirsiniz. Yeni modelleriniz çıktıkça, indirime girdikçe bunu sayfanıza girersiniz ve alıcılar bundan haberdar olurlar.

     
     

9. Bayiler ile ortak çalışma

        Hazır giyim sektörünü örnek alalım. Perakende işlemlerinizi zincir mağazacılık şeklinde yapmıyorsanız ortaya şu şekil bir durum çıkıyor. Markamızın adı "Selena" olsun. Bolu da Selena ürünlerini satan bir mağaza Facebook'da "Selena Bolu" diye bir sayfa açıyor ve başlıyor yazmaya. Bence kötü bir durum yok. Sosyal medya samimiyet ister. Bırakın Selena'yı istediği gibi ifade etsin. Ama genel medya politikanıza aykırı bir durum ise, o zaman bu girişken bayinin enerjisini kendi stratejinize kanalize etmelisiniz. Örneğin sosyal medya sayfalarınıza yetki verebilirsiniz. İçerik üretip size teslim etmesini isteyebilirsiniz.


10. Ziyaret ölçümleri

        Web sitenizin ziyaretinin ölçülmesini kastediyorum. Ziyaret sayımızı artırmak, ziyaretin niteliğini yükseltmek gibi amaçlarımız var. Bunun için de site içindeki trafik ve kullanıcı davranışları takip edilmeli. Bunun için bir çok araç mevcut. Ben google çözümlerini kullanıyorum. Bunun dışında tavsiye edebileceğim başlıcaları http://www.kissmetrics.com, www.8digits.com

        UX - User Experience

        Etkin internet kullanımında siteniz ön plandaysa UX denilen konuya önem verilmelidir. User Experience : Kullanıcı Deneyimi günümüzde en önemli konulardan birisidir. Standart bir web sitesini artık hemen herkes yapabiliyor. Kullanıcı deneyimini önemsemeden sonuç alamazsınız. Fiziksel hayattaki şu örneğe benzetebiliriz ;
        İç mimarlarla tasarımcılarla falan çalışıp çok güzel bir mağaza dizayn ettiniz. Paradan da kaçmadınız. İçinde klima, su ve çay makinaları vb. var. Ama biliyoruz ki iş burada bitmiyor. Mağaza açıldıktan sonra kullanıcıları otomatikman gözlemlemeye buna göre şekil almaya başlıyoruz. Örneğin kasiyerlerin bulunduğu bankoyu yanlış hesaplamışız. Büyütüyoruz. O ara satmak istediğimiz ürünleri öne koyuyoruz. Hareket katmak için paketleme işini uluorta yapıyoruz. Danışma masası koymuştuk ama müşteriler ilgilenmiyor. Hemen kaldırıyoruz. İşte internet dünyasında da aynen bu şekil davranmanın adı kullanıcı deneyimi. Ayrıca fiziksel temasta müşteriniz size derdini bir şekilde anlatır. İnternette ise çeker gider ve haberiniz olmaz.

    Ziyaret ölçümlerinin de aynen SEO'da olduğu gibi siteyi hazırlayanlar tarafından yapılmasını tavsiye ederim. Çünkü kaynak kodun içine takip satırlarının eklenmesi gerekli.

11. SMM - Social Medya Monitoring

    Sosyal medya gözlemleme

    Ciddi bir sosyal medya çalışmanız varsa tepkileri de takip etmelisiniz. Hakkınızda sosyal medyada çıkan yazılar. Bunların olumlu olup olmaması gibi konular.
Bu bir program gerektirir. Sosyal medya çalışması yapan ajansların bazılarının kendi programları da mevcut.
    Sosyal medyada kendinizde aramalar yapabilirsiniz. Örneğin Google'da, Twitter'da istediğiniz kelimeyi arayabilirsiniz. Fakat bu size ham bir data verecektir. Bir anlamı yok. SMM şu an için butik bir hizmet. Bir ajansla çalışmanızı tavsiye ederim. Kendiniz uğraşacaksanız bir kaç site önerebilirim : www.radian6.com , http://www.trackur.com/

    Tüyo : Sosyal Media Monitoring ile sadece kendinizi değil rakiplerinizi de gözlemleyebilirsiniz.
     

12. Social CRM

    CRM : Customer Relationship Management - Müşteri ilişkileri yönetimi
 
    İleri bir aşamadır. Büyük boyutlu firmalar için anlamlıdır. Orta ve küçük firmalar için erken. SMM'nin bir sonraki aşamasıdır. Yani ;

  •     İçeriklerinizi oluşturdunuz
  •     Sosyal medyada var oldunuz
  •     Sosyal medyayı gözlemliyorsunuz

    Şimdi sıra Social CRM 'de .
 
    Firmanız hakkında twitter'da ve ekşi sözlükte eleştiriler ve şikayetler çıkmakta. Bu soruna el atılıp çözmeniz, çözüm aşamalarından müşterinizi bilgilendirmeniz ve müşteriye kendinizi affettirmeniz gerekli. Bunları da belirli bir politika ile yapmalısınız. Örneğin bir personeliniz müşterinin haksız olduğu hakkında cevap yazarken diğeri özür dilememeli. Bunların hepsinin halka açık mecralarda olacağını unutmayın.

    SMM yapan site ve programların bir kısmı Social CRM'ye de imkan tanır. Oldukça büyük bir konu oluğundan bazı firmalar kendileri için özel program yazdırırlar.
 

13. Entegre kullanımın önemi


    Üstte saydığım bütün enstrümanların birlikte ve uyumlu kullanımı çok önemlidir. Siteniz yetersizken facebook içeriğine aşırı yönelmeyin. Facebook page açıp yarım bırakmayın. Süreklilik esas. Sonuçları ölçün.  


14. Özel Sosyal uygulamalar

    Facebook özelinde inceleyelim. Facebook'da 4 şekilde var olabilirsiniz.
    1. Kişi
    2. Page (Sayfa)
    3. Grup
    4. Uygulama

    Bir şirketseniz kişi veya grup açmayınız. En doğrusu sayfa açmaktır. Sayfalar ortalama özelliklere sahiptir. Bir çok isteğinizi karşılarlar. İçerik paylaşırsınız. İnsanları davet edersiniz. Kullanıcılarla iletişime geçersiniz.
    Özel bir şeyler istiyorsanız uygulama gereklidir. Uygulama ise adından da anlaşılacağı gibi bir programdır. Bir yazılımevi tarafından geliştirilir. Örneğin bir hazır giyim koleksiyonunuz var ve sayfaya giren insana göre değişik ürünler göstermek istiyorsunuz. Cinsiyetine ve yaşına göre ürün önereceksiniz. Veya arkadaşlarının hangi ürünleri beğendiğini öğrenip ona göre öne getirmek istiyorsunuz. Bunu bir "sayfa" kullanarak yapamazsınız.
    Başka bir örnek. Ürünlerinizi tek tek içerik halinde değilde kolay gezilebilir, reyonlara göre kategorize edilmiş halde sunmak istiyorsunuz. Page buna imkan vermeyecektir.
 
    Tüyo : Ayrıca uygulamalar size üye olan kişilerin bazı bilgilerine de erişmenizi sağlar.

    Not : E-Ticaret sitelerinin sosyal medya entegrasyonu son zamanlarda gündemde olan bir konudur. Sosyal Ticaret denir. Facebook özelinde olanına ise F-Commerce (F-Ticaret) denir. Başarılı bulduğum bir örnek henüz yok. Konuyu yakalayan bir örnek olarak şuna bakabilirsiniz: http://www.tabjuice.com .Sosyal ticaretin yakın zamanda hakim mecralardan birisi olacağını düşünüyorum. Biz de Bilgüzar Yazılım ve Showroom34 olarak bu konuda ar-ge faaliyetleri yürütmekteyiz.
 
 

15. Özel Mobil uygulamalar 

    Küçük bir hatırlatma : Bildiğimiz web siteleri ekstra bir uygulama geliştirmeden mobil cihazlarda çalışabilmelidir. Web sitenizi buna göre hazırlatın.

    Mobil uygulama konusunu bu makaleye dahil edip etmemek konusunda tereddüt yaşadım. Sonunda mobil cihazların zaten kendiliğinden sosyal olduğuna karar verdim.

    Mobil uygulama konusu ileri düzey bir konu. Pazarlama amaçlı kullanımı ise daha da ileri düzey bir konu. E-ticaret yapıyorsanız veya kurumsal firmaysanız bu konu ile ilgilenebilirsiniz.

    Mobil uygulama IPhone, Tablet, Android vb. mobil platformlarda çalışan özel programlardır. Örneğin kullandığınız muhasebe programı bir uygulamadır. Ama PC için geliştirilmiştir. Mobil cihazınızda çalışmaz. Aynı şekilde sitenizin standart bir web sitesinden fazla özellikleri varsa mobil cihazlara özel arayüz ve altyapılarla uygulama şeklinde yazılması gerekir.

    Ayrıca küçük oyunlar, mobil ödeme imkanları vb. ekstra mobil uygulamarda mevcuttur.


Umut Şenoğlu

Bilgüzar Yazılım
Showroom34

Founder & CEO

Gönderen zaman: 1 yorum:
Etiketler:
Kaydol: Kayıtlar (Atom)

22 Haziran 2012 Cuma

İnternette etkin pazarlama yöntemleri


1. Doğru bir web sitesi

        İçerisinde temel ve güncel bilgileri barındıran, hızlı, kolay kullanılabilen bir internet siteniz olmalıdır. Hemen hemen tüm firmaların internet sitesi var. Fakat çoğu eksik ve yanlış. Doğru bir web sitesi için detaylı bilgi isterseniz şu makaleme göz atabilirsiniz ;
http://umutsenoglu.blogspot.com/2012/02/sirket-web-siteleri-hakkinda-pratik.html

        Not : Etkin internet kullanımında, kendi web sitenizden tek başına hiç bir şey elde edemezsiniz. Diğer çalışmaların içinde bir anlam ifade eder. Yani sosyal medya entegrasyonunuz zayıfsa sitenizi dünyanın en iyi tasarımcılarına yaptırsanız bile hiç bir sonuç çıkmaz.

        Tüyo: Sitenizde üyelik mekanizmanız varsa Facebook , Twitter , Google Plus vb. sosyal bağlantılarla da üye olunabilmelidir.

2. Sosyal Medya

        Son yıllarda bir sosyal medya pazarlamasıdır almış gidiyor. Nedir bu ? Bir moda mı, gereklilik mi? Sonucu, yani satışlarımızı etkiler mi ? Neler yapmalıyız ? Pahalı mı?
2. Sosyal Medya

        Nedir ?

            İnternetin icadından önce de bir sosyal medya vardı, ağızdan ağıza diye tarif edebileceğimiz bir medya. Fakat bu medyanın en büyük eksiği ölçülememesi idi. Örneğin bir ajans gelip de size şunu teklif edemezdi. "Ben halk arasında ağızdan ağıza konuşulmanı sağlayacağım. Kahvehanelere, kabul günlerinde, gençlerin takıldığı mekanlara görevliler yollayacağım. " 


Teklif edemezdi çünkü ; 

  •  Sonucu ölçülemeyeceği için fayda/maliyet hesabını yapamazdık
  •  Her ortama görevli insanlar yollamak çok pahalı bir yöntem           


            Yazılı ve görsel medya ise aktifti. Ölçülebiliyordu. Direk reklam vererek veya başka çalışmalar yürüterek markanızı, ürün ve hizmetlerinizi tanıtabiliyordunuz, kendinizi hedef kitlenize ifade edebiliyordunuz.

            Daha sonra internet çağı başladı ve internet medyası denilen süreci son 15 yıldır yaşıyoruz. Bir web sitesi ile dünyanın her yerinden ulaşılabilir olmak bir mucizeydi.
         
            Şu an sosyal medya çağındayız. Başta bahsettiğim ağızdan ağıza pazarlamanın aynısı. Ama artık ölçülebiliyor. Firmaları ilgilendiren başlıca sosyal medya mecraları şunlar:  Facebook, Twitter, Youtube, Bloglar, Kendi siteniz, Sektörel ağlar.

            Not : Bir de sosyal medya kapsamına giren ama pazarlama için uygun olmayan mecralar vardır. Örneğin www.eksisozluk.com . Karakteri gereği manipulasyona müsait değildir.
     
            Bu bir zorunluluk ve fırsat. 
            Bir markanız varsa, sosyal medyada var olmadan yükselmeniz oldukça zor.
            Bu yeni durum yükselmek için yeni fırsatlar sunuyor. Köklü firmalar ile yeni firmalar arasında bir eşitlik var.
            Bu fırsatların başlıca sebepleri şunlar ;

    •   Sosyal medya çok yeni bir kavram. Doğru teorinin ve uygulamanın ne olduğu tam olarak bilinmiyor. 
    •   Sosyal medya, sunduğu erişim olanakları gözönüne alındığında çok ucuz. Facebook, Twitter vb. sitelerde hesap açmak zaten bedava.
    •   Çeşitlilik çok fazla. Yaratıcı çalışmalar yürüterek düşük bütçelerle sonuç alma imkanı mevcut.


            Profesyonel stratejiler  
            İşin strateji kısmı aslında klasik medya stratejileri ile aynı. Konunun sosyal medya olması temel pazarlama ilkelerini değiştirm2. Sosyal Medyaiyor.

            Genel bir marka stratejiniz olmalı. Şunlara cevap vermelisiniz. Bilinirliği mi artırmak istiyorsunuz ? Pazar payınızı mı artırmak istiyorsunuz ? Marka algısını mı değiştirmek istiyorsunuz ? Çizginizi bildirmek mi istiyorsunuz ? Yeni ürünlerinizden haberdar etmek mi istiyorsunuz ? Hedef kitlenizi değiştirmek veya genişletmek mi istiyorsunuz?
         
            Buna gelecek cevaplara ve ayıracağınız bütçeye göre stratejiniz belirlenip detaylandırılmalı.

            Sosyal medya çalışması altında neler yapılır ?
            Edebiyatı bir kenara bırakalım ;
            Facebook page oluşturulur. Üye sayısını artırmak için yaratıcı stratejiler bulunur ve uygulanır. Burada amacınıza uygun olarak sürekliliği bozmayacak kadar sık, üyeyi bunaltmayacak kadar seyrek bir dengede paylaşımlar yapılır.
            Twitter'da düzenli tweetler atılır. Kullanıcı sayısını artırmaya yönelik çalışmalar yapılır. En bilinen metod sizin başkalarını takip etmenizdir.
            Kendi sitenizde mutlaka facebook ve twitter sayfanıza link verilmelidir. Sayfa dizaynında kullanıcıyı sosyalliğe teşvik edecek şekilde görünür yerlerde olmalıdır.

        Sosyal medya büyük bir çerçevedir. Kısmen kendiniz yapıp kısmen ajanslara da yaptırabilirsiniz. Türkiye'de başarılı sosyal medya yönetimleri içinde her iki türlü yürütenler de mevcuttur.

3. İçerik

        Sosyal medya ve internet medyasında aktif olmanız için içerik üretmelisiniz. Sosyal medya çalışmalarında ihmal edilen en büyük konu budur. İçerik yoksa neyi paylaşacaksınız. Facebook ve Twitter'da milyon takipçiniz olsa bile içerik eksikse bir sonuç alamazsınız.
        İçerik nedir ?
        Resimler, makaleler, haberler, inceleme yazıları, magazinel geyik muhabbetleri, popüler moda yazıları, kısa mesajlar (tweet).

        İçerik nasıl oluşturulur ?
            1. Ürün resimlerini olabildiğince profesyonel şekilde mutlaka çekin ve sosyal medyada kullanın.
            2. Şirket içindeki toplantı kararları gibi şeyleri bile sosyal medya içeriği olarak kullanabilirsiniz. Çünkü sosyal medya samimiyet ve şeffaflık bekler.
            3. Yabancı yazıları Türkçe'ye çevirin. Dikkat : Çevirmeden orjinalini kullanırsanız veya otomatik çevirici programlara çevirtirseniz bu avantaj değil dezavantaj sağlar. Çünkü arama motorları (google) bir içeriğin kopya olup olmadığını anlama yeteneğine sahiptir. Puanınızı düşürürler.
            4. Şirketiniz için tanıtım videoları çektirebilirsiniz. Bütçeniz az ise kendiniz amatör videolar çekebilirsiniz.

4. Bloglar

        Blog bir çeşit günlüktür. Bir amaca yönelik kullanıldığında internette bilinirliğinizi artırır. Kurumsal blog açabilirsiniz. Veya çalışanlarınız ayrı ayrı şahsi bloglar yapabilirler.

        Blogların popülerliğini anlamak için dünyada pek çok bloggerın bazı gazetelerden daha çok takipçisi olduğunu bilmenizde fayda var.

        Blogları bağımsız blog sitelerinde açabilirsiniz. En bilineni www.blogger.com ve www.tumblr.com . Benim kişisel bloğum Blogger'da. Bkz: http://umutsenoglu.blogspot.com

        Blogları web sitenizin içinde bir bölüm olarak da kullanabilirsiniz. Örneğin : http://blog.markafoni.com

        Piyasada iyi takipçileri olan bloggerlar size kendi bloglarında yer verebilirler.

        Ayrıca para karşılığı blog yazan yazarlar da bulunmaktadır. Satın alıp kendi bloğunuzda yayınlayabilirsiniz.

5. SEO

        Search Engine Optimisation : Arama motoru iyileştirmesi.
        Arama motorlarında üst sırada çıkmak için yapılan çalışmalardır. Google'a para karşılığı reklam vermek değildir. Organik sonuçlarda çıkmaktır.

        Organik nedir ?
            Arama motorunun objektif olarak puanladığı sıralamadır. Mesela; "Oto teyp" yazınca hangi siteler hangi sıra ile gelecek.

        SEO çalışması nasıl yapılır ?


            Bu çok uzun bir konudur. Detaylı bilgi edinmek isterseniz web de okuyabilirsiniz. Özet olarak şunları bilmenizde fayda var ;

  •   Kara şapkalı SEO'luk denilen hileli metodları asla denemeyin. 
  •   SEO'luk olanı ortaya çıkarmak için yapılır. Yapılması şarttır. Ana konu yine içeriktir. SEO'dan mucize beklemeyin.

        Benim görüşüme göre SEO işi kesinlikle siteyi yapanlara verilmelidir. Web tasarımının A firmasına SEO yönetiminin B firmasına yaptırılması zorluklar doğurmaktadır.

6. SEM

        Search Engine Marketing : Arama Motoru Pazarlaması

        Aslında arama motorlarına reklam vermek ve yönetmektir. Derin ve önemli bir konu. Detaylı bilgi için internette arama yapın. Ben bir kaç paragraf anahtar bilgi ile yetineceğim.

İnternette temel olarak 2 çeşit reklam verebilirsiniz.

        1. Arama motorunun yanında çıkan reklamlar. Örneğin Google'da bir kelime arayın: "Elbise"   Sonuçların içinde en üstteki 2-3 satır ve sağ sütundaki bağlantılar reklamdır. Google adwords en yaygın kullanılan SEM aracıdır. Dolayısıyla Google arama sayfası da en yaygın SEM mecrasıdır.

        2. Site içi reklamlar. 

            2.1 Direk site ile anlaşarak verilen reklamlar
                Örneğin www.mesiad.org.tr sitesinde reklamınız çıksın istiyorsanız site yönetimine telefon açıp konuşabilirsiniz.

            2.2 İnternet reklam ağları ile anlaşarak verilen reklamlar
                En büyük reklam ağı Google'dır. O kadar ki herkes Google'ın nereden para kazandığını merak eder. Ana gelir kalemi budur. Sitesine reklam almak isteyenler Google ile dijital bir sözleşme yapar. Reklam vermek isteyenler de Google adsense programı ile bütçesini ve anahtar kelimelerini (ve yüzlerce detay parametreyi) belirler. Google sizin reklamınızı en uygun mecrada en uygun fiyata yayınlamaya çalışır.
                Google haricinde de bir çok irili ufaklı reklam ağları mevcuttur.

        Reklamlar nasıl ücretlendirilir ?


            Bir çok farklı fiyat mekanizması var. Biz en yaygın olan ikisini bilelim yeter.
       
            1. Click başı fiyatlama. Sitenize gönderilen her bir ziyaretçi için bir fiyat ödersiniz. Bu fiyat o kullanıcının aradğı kelime ile ilgili değişkendir. Fiyat talebe göre otomatik artar. Örneğin "altın çilek" popülerken click başı fiyatlar 15 TL'ye kadar çıkmıştır. Şu anda 0,15 civarındadır.

            2. Sabit fiyat. Bir sitede reklamınızın çıkması karşılığında belli bir süre için bir sabit ücret ödersiniz.
                 
        SEM yönetimini profesyonel ellere bırakmanızı tavsiye ederim. Kötü bir SEM yönetimi ve iyi bir SEM yönetimi arasında çok büyük fark vardır. Kendimden bir örnek vereyim. SEM uzmanıyım. Sitelerimin SEM işini kendim yapıyorum. www.showroom34.com platformumun adwords reklamlarını ilk ayarladığımda pek fazla vaktim yoktu. Bir kaç gün uğraştım. Kelimeleri, dilleri, bütçemi vb. belirledim ve reklam kampanyamı başlattım. Bir süre böyle gittikten sonra vaktimi ayarlayıp daha yakından ilgilenmeye fırsat buldum. Şunlar değişti : "toptan elbise" anahtar kelimesi için ortalama click başı 0,80 TL ödüyordum. Detay çalışmalarımı yaptığımda bu kelimeyi 0,35'e indirdim. Sonuç olarak aynı bütçe ile 3 kat daha fazla click almaya başladım. Benim bütçem günlük 100 TL. Bununla 400 click alabiliyorum.
         


7. Özel Alışveriş Kulüpleri

        Markafoni, Trendyol vb. alışveriş sitelerinde yer almak size direk ticaretin yanında bilinirlik sağlar. Ayrıca digital kültüre ve e-ticarete adapte olmanız için güzel organizasyonlardır.

8. Sektör veritabanları ve iş ağları

        Fiziksel hayatta nasıl ki derneklere üye oluyoruz fuarlara katılıyoruz. İnternet'te bu işin karşılığı sektörel veritabanları ve ağlar. Ücretli veya ücretsiz bir çok mecra mevcut. Benim tavsiyelerim şu mecralar

  •         www.linkedin.com : Sosyal iş ağıdır. Daha çok insan kaynaklarına odaklanmıştır. Fakat üye olmakta fayda var. Ücretli ve ücretsiz üyelik seçenekleri mevcut. Benim tavsiyem ücretli üye olun. Sağladığı faydanın yanında ücretleri oldukça düşüktür. 
  •         www.showroom34.com : Hazır giyim firmaları için sosyal B2B platformdur. Üyelik ücretlidir. Size kendi sayfanızı ve showroomunuzu yaratmanız için bir alan verir. İstediğiniz kadar dilde kendinizi ifade edebilirsiniz. Yeni modelleriniz çıktıkça, indirime girdikçe bunu sayfanıza girersiniz ve alıcılar bundan haberdar olurlar.

     
     

9. Bayiler ile ortak çalışma

        Hazır giyim sektörünü örnek alalım. Perakende işlemlerinizi zincir mağazacılık şeklinde yapmıyorsanız ortaya şu şekil bir durum çıkıyor. Markamızın adı "Selena" olsun. Bolu da Selena ürünlerini satan bir mağaza Facebook'da "Selena Bolu" diye bir sayfa açıyor ve başlıyor yazmaya. Bence kötü bir durum yok. Sosyal medya samimiyet ister. Bırakın Selena'yı istediği gibi ifade etsin. Ama genel medya politikanıza aykırı bir durum ise, o zaman bu girişken bayinin enerjisini kendi stratejinize kanalize etmelisiniz. Örneğin sosyal medya sayfalarınıza yetki verebilirsiniz. İçerik üretip size teslim etmesini isteyebilirsiniz.


10. Ziyaret ölçümleri

        Web sitenizin ziyaretinin ölçülmesini kastediyorum. Ziyaret sayımızı artırmak, ziyaretin niteliğini yükseltmek gibi amaçlarımız var. Bunun için de site içindeki trafik ve kullanıcı davranışları takip edilmeli. Bunun için bir çok araç mevcut. Ben google çözümlerini kullanıyorum. Bunun dışında tavsiye edebileceğim başlıcaları http://www.kissmetrics.com, www.8digits.com

        UX - User Experience

        Etkin internet kullanımında siteniz ön plandaysa UX denilen konuya önem verilmelidir. User Experience : Kullanıcı Deneyimi günümüzde en önemli konulardan birisidir. Standart bir web sitesini artık hemen herkes yapabiliyor. Kullanıcı deneyimini önemsemeden sonuç alamazsınız. Fiziksel hayattaki şu örneğe benzetebiliriz ;
        İç mimarlarla tasarımcılarla falan çalışıp çok güzel bir mağaza dizayn ettiniz. Paradan da kaçmadınız. İçinde klima, su ve çay makinaları vb. var. Ama biliyoruz ki iş burada bitmiyor. Mağaza açıldıktan sonra kullanıcıları otomatikman gözlemlemeye buna göre şekil almaya başlıyoruz. Örneğin kasiyerlerin bulunduğu bankoyu yanlış hesaplamışız. Büyütüyoruz. O ara satmak istediğimiz ürünleri öne koyuyoruz. Hareket katmak için paketleme işini uluorta yapıyoruz. Danışma masası koymuştuk ama müşteriler ilgilenmiyor. Hemen kaldırıyoruz. İşte internet dünyasında da aynen bu şekil davranmanın adı kullanıcı deneyimi. Ayrıca fiziksel temasta müşteriniz size derdini bir şekilde anlatır. İnternette ise çeker gider ve haberiniz olmaz.

    Ziyaret ölçümlerinin de aynen SEO'da olduğu gibi siteyi hazırlayanlar tarafından yapılmasını tavsiye ederim. Çünkü kaynak kodun içine takip satırlarının eklenmesi gerekli.

11. SMM - Social Medya Monitoring

    Sosyal medya gözlemleme

    Ciddi bir sosyal medya çalışmanız varsa tepkileri de takip etmelisiniz. Hakkınızda sosyal medyada çıkan yazılar. Bunların olumlu olup olmaması gibi konular.
Bu bir program gerektirir. Sosyal medya çalışması yapan ajansların bazılarının kendi programları da mevcut.
    Sosyal medyada kendinizde aramalar yapabilirsiniz. Örneğin Google'da, Twitter'da istediğiniz kelimeyi arayabilirsiniz. Fakat bu size ham bir data verecektir. Bir anlamı yok. SMM şu an için butik bir hizmet. Bir ajansla çalışmanızı tavsiye ederim. Kendiniz uğraşacaksanız bir kaç site önerebilirim : www.radian6.com , http://www.trackur.com/

    Tüyo : Sosyal Media Monitoring ile sadece kendinizi değil rakiplerinizi de gözlemleyebilirsiniz.
     

12. Social CRM

    CRM : Customer Relationship Management - Müşteri ilişkileri yönetimi
 
    İleri bir aşamadır. Büyük boyutlu firmalar için anlamlıdır. Orta ve küçük firmalar için erken. SMM'nin bir sonraki aşamasıdır. Yani ;

  •     İçeriklerinizi oluşturdunuz
  •     Sosyal medyada var oldunuz
  •     Sosyal medyayı gözlemliyorsunuz

    Şimdi sıra Social CRM 'de .
 
    Firmanız hakkında twitter'da ve ekşi sözlükte eleştiriler ve şikayetler çıkmakta. Bu soruna el atılıp çözmeniz, çözüm aşamalarından müşterinizi bilgilendirmeniz ve müşteriye kendinizi affettirmeniz gerekli. Bunları da belirli bir politika ile yapmalısınız. Örneğin bir personeliniz müşterinin haksız olduğu hakkında cevap yazarken diğeri özür dilememeli. Bunların hepsinin halka açık mecralarda olacağını unutmayın.

    SMM yapan site ve programların bir kısmı Social CRM'ye de imkan tanır. Oldukça büyük bir konu oluğundan bazı firmalar kendileri için özel program yazdırırlar.
 

13. Entegre kullanımın önemi


    Üstte saydığım bütün enstrümanların birlikte ve uyumlu kullanımı çok önemlidir. Siteniz yetersizken facebook içeriğine aşırı yönelmeyin. Facebook page açıp yarım bırakmayın. Süreklilik esas. Sonuçları ölçün.  


14. Özel Sosyal uygulamalar

    Facebook özelinde inceleyelim. Facebook'da 4 şekilde var olabilirsiniz.
    1. Kişi
    2. Page (Sayfa)
    3. Grup
    4. Uygulama

    Bir şirketseniz kişi veya grup açmayınız. En doğrusu sayfa açmaktır. Sayfalar ortalama özelliklere sahiptir. Bir çok isteğinizi karşılarlar. İçerik paylaşırsınız. İnsanları davet edersiniz. Kullanıcılarla iletişime geçersiniz.
    Özel bir şeyler istiyorsanız uygulama gereklidir. Uygulama ise adından da anlaşılacağı gibi bir programdır. Bir yazılımevi tarafından geliştirilir. Örneğin bir hazır giyim koleksiyonunuz var ve sayfaya giren insana göre değişik ürünler göstermek istiyorsunuz. Cinsiyetine ve yaşına göre ürün önereceksiniz. Veya arkadaşlarının hangi ürünleri beğendiğini öğrenip ona göre öne getirmek istiyorsunuz. Bunu bir "sayfa" kullanarak yapamazsınız.
    Başka bir örnek. Ürünlerinizi tek tek içerik halinde değilde kolay gezilebilir, reyonlara göre kategorize edilmiş halde sunmak istiyorsunuz. Page buna imkan vermeyecektir.
 
    Tüyo : Ayrıca uygulamalar size üye olan kişilerin bazı bilgilerine de erişmenizi sağlar.

    Not : E-Ticaret sitelerinin sosyal medya entegrasyonu son zamanlarda gündemde olan bir konudur. Sosyal Ticaret denir. Facebook özelinde olanına ise F-Commerce (F-Ticaret) denir. Başarılı bulduğum bir örnek henüz yok. Konuyu yakalayan bir örnek olarak şuna bakabilirsiniz: http://www.tabjuice.com .Sosyal ticaretin yakın zamanda hakim mecralardan birisi olacağını düşünüyorum. Biz de Bilgüzar Yazılım ve Showroom34 olarak bu konuda ar-ge faaliyetleri yürütmekteyiz.
 
 

15. Özel Mobil uygulamalar 

    Küçük bir hatırlatma : Bildiğimiz web siteleri ekstra bir uygulama geliştirmeden mobil cihazlarda çalışabilmelidir. Web sitenizi buna göre hazırlatın.

    Mobil uygulama konusunu bu makaleye dahil edip etmemek konusunda tereddüt yaşadım. Sonunda mobil cihazların zaten kendiliğinden sosyal olduğuna karar verdim.

    Mobil uygulama konusu ileri düzey bir konu. Pazarlama amaçlı kullanımı ise daha da ileri düzey bir konu. E-ticaret yapıyorsanız veya kurumsal firmaysanız bu konu ile ilgilenebilirsiniz.

    Mobil uygulama IPhone, Tablet, Android vb. mobil platformlarda çalışan özel programlardır. Örneğin kullandığınız muhasebe programı bir uygulamadır. Ama PC için geliştirilmiştir. Mobil cihazınızda çalışmaz. Aynı şekilde sitenizin standart bir web sitesinden fazla özellikleri varsa mobil cihazlara özel arayüz ve altyapılarla uygulama şeklinde yazılması gerekir.

    Ayrıca küçük oyunlar, mobil ödeme imkanları vb. ekstra mobil uygulamarda mevcuttur.


Umut Şenoğlu

Bilgüzar Yazılım
Showroom34

Founder & CEO

Gönderen zaman: 1 yorum:
Etiketler:
Kaydol: Kayıtlar (Atom)